Επιρρηματικοί Προσδιορισμοί

Οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί προσδιορίζουν κυρίως ρήματα, αλλά πολλοί απ’ αυτούς και άλλα μέρη του λόγου (= επίθετα, επιρρήματα, κλπ.) και φανερώνουν επιρρηματικές σχέσεις (τόπο, χρόνο, τρόπο, κλπ.). Είναι ανάλογα με τον τρόπο που εκφέρονται μονολεκτικοί και περιφραστικοί .

1.Καθαρώς Επιρρηματικοί Προσδιορισμοί

Λειτουργούν όπως τα επιρρήματα· προσδιορίζουν κυρίως ρήματα, αλλά και άλλες λέξεις της πρότασης, ονόματα, αντωνυμίες, αριθμητικά ή άλλα επιρρήματα, και εκφράζουν τις επιρρηματικές σχέσεις του χρόνου, του τόπου, του τρόπου και του ποσού.

Kαθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί χρόνου

Τα χρονικά επιρρήματα και αντωνυμικά επιρρήματα σε –τε:

Παρατηρήσεις

1. Το επίρρημα ἔτι σε προτάσεις που δηλώνουν άρνηση μεταφράζεται ως «πλέον», «πια»
2. β) Το επίρρημα ποτὲ ύστερα από ερωτηματική λέξη σημαίνει «άραγε», «τάχα», «τέλος πάντων»

Kαθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί τόπου

Οι καθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί τόπου δηλώνουν:

1. Στάση σε τόπο· εκφράζεται με τοπικά επιρρήματα, πολλά από τα οποία λήγουν σε –θι, –σι, –ου.
2. Κίνηση προς τόπο (κατεύθυνση)· εκφράζεται με επιρρήματα που λήγουν κυρίως σε –δε, –ζε, –σε, –οι.
3. Κίνηση από τόπο (αφετηρία, προέλευση)· εκφράζεται με επιρρήματα που λήγουν σε –θεν.
4. Η κίνηση διαμέσου ενός τόπου δηλώνεται με τη δοτική πτώση αντωνυμιών ή ονομάτων που λειτουργούν επιρρηματικά και ονομάζονται δοτικοφανή επιρρήματα τόπου.

Kαθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί τρόπου

Οι καθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί τρόπου εκφέρονται με:

• Επιρρήματα που λήγουν σε –ως, τα οποία παράγονται από αντωνυμίες, επίθετα ή μετοχές:

• Επιρρήματα που λήγουν σε –δην, –δον, –ί, –εί, –τί, –ξ

Καθαρώς επιρρηματικοί προσδιορισμοί ποσού

Αρκετά λήγουν σε –ς, –κις, –άκις και δηλώνουν αρίθμηση:

Το επίρρημα μάλιστα, όταν συντάσσεται με αριθμητικά, σημαίνει «περίπου»

2. Οι Πλάγιες Πτώσεις ως Επιρρηματικοί Προσδιορισμοί

H Γενική

Η Δοτική

Η Αιτιατική

3. Εμπρόθετοι Επιρρηματικοί Προσδιορισμοί

Αρκετά σπάνια οι προθέσεις μπορεί να μπουν μετά το όνομα·. Το φαινόμενο ονομάζεται αναστροφή της πρόθεσης → Τῆς πενίας ἕνεκα.

Προθέσεις

Προθέσεις λέγονται οι άκλιτες λέξεις που συνήθως μπαίνουν εμπρός από κλιτές λέξεις και φανερώνουν διάφορες σχέσεις, όπως τα επιρρήματα.

Η Σύνταξη των Προθέσεων