ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Πρόσωπο και αριθμός 

Φωνές

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

Πολλά ρήματα τα συναντάμε και στις δυο φωνές, π.χ. διαβάζω– διαβάζομαι.

Υπάρχουν ρήματα μόνο στην ενεργητική φωνή, π.χ. ζω.

Υπάρχουν ρήματα μόνο στην παθητική φωνή, π.χ. έρχομαι, φαίνομαι. Τα ρήματα που έχουν μόνο παθητική φωνή ονομάζονται αποθετικά.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1.Να βρεις σε ποια φωνή ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

2.Να βρεις σε ποια φωνή ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

3.Να βρεις σε ποια φωνή ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

4.Να βρεις σε ποια φωνή ανήκουν τα ρήματα του κειμένου.

5.Να βρεις σε ποια φωνή ανήκουν τα ρήματα του κειμένου.

Συζυγίες

Τα ρήματα δεν κλίνονται όλα με τον ίδιο τρόπο. Ο ξεχωριστός, λοιπόν, τρόπος με τον οποίο κλίνεται ένα σύνολο ρημάτων λέγεται συζυγία. Έτσι, με βάση πάλι τις καταλήξεις τους, τα ρήματα διακρίνονται σε δύο συζυγίες:

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

2.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

3.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

4.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα παρακάτω ρήματα.

5.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα ρήματα του κειμένου.

6.Να βρεις σε ποια συζυγία ανήκουν τα ρήματα του κειμένου.

7.Να βρεις σε ποια τάξη ανήκουν τα ρήματα της β’ συζυγίας.

8.Να βρεις σε ποια τάξη ανήκουν τα ρήματα της β’ συζυγίας.

Διαθέσεις

Διάθεση είναι μια ιδιότητα του ρήματος που δείχνει αν το υποκείμενο ενεργεί ή δέχεται μια ενέργεια ή βρίσκεται σε μια κατάσταση.

1.Eνεργητική Διάθεση Ρημάτων

Διακρίνονται σε:

Mεταβατικό: Τα παιδιά διαβάζουν το βιβλίο.

Aμετάβατο:Τα παιδιά γελάν.

2.Παθητική Διάθεση Ρημάτων

π.χ. Το βιβλίο διαβάστηκε από το παιδί

Το πρόσωπο ή το πράγμα που μας δείχνει από ποιον παθαίνει κάτι το υποκείμενο (από το παιδί) λέγεται ποιητικό αίτιο.

3.Mέση Διάθεση Ρημάτων

4. Ρήματα Ουδέτερης Διάθεσης

π.χ. Το παιδί κοιμάται.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ! ! ! 

  • Οι διαθέσεις αφορούν τη σημασία του ρήματος, γι’ αυτό δεν πρέπει να συγχέουμε τη διάθεση με τη φωνή.

Μπορεί, λοιπόν, ένα ρήμα να είναι παθητικής φωνής αλλά ενεργητικής διάθεσης (π.χ. Εργάζεται σκληρά) ή το αντίστροφο, δηλαδή ενεργητικής φωνής αλλά παθητικής διάθεσης (π.χ. Έπαθε μεγάλη ζημιά). Επίσης, ορισμένα ρήματα μπορεί άλλοτε να είναι ενεργητικής και άλλοτε παθητικής διάθεσης ανάλογα μετά συμφραζόμενα, π.χ. Ο άνεμος λύγισε το δέντρο, (ενεργητική διάθεση) Το δέντρο λύγισε από τον άνεμο, (παθητική διάθεση).

Συγκεντρωτικός Πίνακας:

Ασκήσεις

1.Να βρεις τη διάθεση των ρημάτων στις προτάσεις

2.Να βρεις τη διάθεση των ρημάτων στις προτάσεις

3.Να βρεις τη διάθεση των ρημάτων στις προτάσεις

4.Να βρεις τη διάθεση των ρημάτων στις προτάσεις

5.Να βρεις τη διάθεση των ρημάτων στις προτάσεις

6.Να βρεις στο κείμενο τη διάθεση των ρημάτων

7.Να βρεις στο κείμενο τη διάθεση των ρημάτων

Χρόνοι Ρημάτων και Χρονικές Βαθμίδες

Για να αποδοθούν οι τύποι του πότε γίνεται μια πράξη και του πώς γίνεται, χρησιμοποιούμε τους παρακάτω χρόνους:

Ασκήσεις:

1.Να ταιριάξεις τους τύπους των ρημάτων με τον κατάλληλο χρόνο

2.Να ταιριάξεις τους τύπους των ρημάτων με τον κατάλληλο χρόνο

3.Να ταιριάξεις τους τύπους των ρημάτων με τον κατάλληλο χρόνο

4.Να ταιριάξεις τους τύπους των ρημάτων με τον κατάλληλο χρόνο

5.Σχημάτισε τους χρόνους του ρήματος ντύνω στην ενεργητική και παθητική φωνή

6.Σχημάτισε τους χρόνους του ρήματος απαντώ στην ενεργητική και παθητική φωνή

7.Σχημάτισε στην ενεργητική φωνή στο α’ ενικό πρόσωπο της οριστικής τους χρόνους των ρημάτων που ζητούνται.

8.Σχημάτισε στην παθητική φωνή στο α’ ενικό πρόσωπο της οριστικής τους χρόνους των ρημάτων που ζητούνται.

Η χρονική βαθμίδα εκφράζει το πότε γίνεται η πράξη του ρήματος. Δηλαδή:

Ασκήσεις:

1.Να βρεις σε ποια χρονική βαθμίδα ανήκουν τα παρακάτω ρήματα

2.Να βρεις σε ποια χρονική βαθμίδα ανήκουν τα παρακάτω ρήματα

Ποιόν Ενέργειας

Ποιόν ενέργειας είναι η ιδιότητα που έχουν οι ρηματικοί τύποι να εκφράζουν, εκτός από τη χρονική βαθμίδα, την οπτική γωνία του ομιλητή, τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει μια ενέργεια (αυτό που σημαίνει το ρήμα), αν δηλαδή δηλώνει τη διάρκεια ή την επανάληψη ή την ολοκλήρωση μιας πράξης

ΚΑΝΟΝΕΣ ! ! !

1. Το ποιόν ενέργειας κάθε χρόνου μένει ίδιο σε όλες τις εγκλίσεις.

Πχ. Έτρεξα(οριστική αορίστου)

Να τρέξω (υποτακτική αορίστου)

Τρέξε (προστακτική αορίστου)

  • Συνοπτικό

2. Σε ΚΥΡΙΑ πρόταση, η Υποτακτική και η Προστακτική όλων των χρόνων φανερώνουν το Μέλλον.

3. Σε ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ πρόταση, η Υποτακτική έχει ίδια χρονική βαθμίδα με το ρήμα της κύριας, από την οποία εξαρτάται.

Πχ. Ήθελα / να γελάω κι εγώ. (χρόνος: ενεστώτας, χρονική βαθμίδα: παρελθόν)

Ασκήσεις

1.Να βρεις το ποιόν ενέργειας των παρακάτω ρημάτων

2.Να βρεις το ποιόν ενέργειας των παρακάτω ρημάτων

Εγκλίσεις

Υπάρχουν πέντε εγκλίσεις: η οριστική, η υποτακτική, η προστακτική, το απαρέμφατο και η μετοχή.

Προσωπικές Εγκλίσεις

Έχουν διαφορετικούς τύπους για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος:

Ασκήσεις

.1Να βρεθεί η έγκλιση των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις

2.Να βρεθεί η έγκλιση και η σημασία της στα ρήματα των παρακάτω προτάσεων

3.Να βρεθεί η έγκλιση των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις

4.Να βρεθεί τι δηλώνει η έγκλιση των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις

5.Να βρεθεί η έγκλιση και η σημασία της στα ρήματα των παρακάτω προτάσεων

Απρόσωπες Εγκλίσεις

Έχουν τον ίδιο τύπο για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος:


Discover more from Philologist-ina

Subscribe to get the latest posts to your email.

3 Σχόλια

Απάντηση