Σύνδεση Προτάσεων

Οι προτάσεις στα νέα ελληνικά, συνδέονται με τρεις τρόπους:

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Στην παρατακτική σύνδεση συνδέονται όμοιες προτάσεις:

Οι προτάσεις αυτές συνδέονται μεταξύ τους με παρατακτικούς συνδέσμους:

Παρατηρήσεις:

1.Ο σύνδεσμος και ως παρατακτικός σύνδεσμος μπορεί να δηλώνει:

• χρόνο

α) για πράξεις που γίνονται συγχρόνως, π.χ. [Διαβάζει και ακούει μουσική.]

β) για πράξεις που η μια γίνεται έπειτα από την άλλη (διαδοχικά), π.χ. [Διάβασε και κοιμήθηκε]

• Αιτία και αποτέλεσμα [Διάβασα και έγραψα καλά.]
• Αντίθεση, π.χ. [Διάβασα και δεν έγραψα καλά]
• Μετάβαση π.χ. [Πίστευε ότι απέτυχε στις εξετάσεις. Και μια μέρα έλαβε ειδοποίηση ότι εισήχθη στο πανεπιστήμιο.]
• Συμφωνία, π.χ.[Κάνε μου τη χάρη κι εγώ θα σ’ το χρωστάω.]

2.οι αντιθετικοί σύνδεσμοι ωστόσο, όμως κ.ά. συνδέουν κανονικά μόνο περιόδους ή ημιπεριόδους, π.χ.

[Διάβασα. Ωστόσο δεν έγραψα καλά στο διαγώνισμα]

Οι αντιθετικοί σύνδεσμοι μπορούν όμως να μπουν και ύστερα από μια ή περισσότερες λέξεις ή και στο τέλος της πρότασης, π.χ.

[Διάβασα. Δεν έγραψα ωστόσο καλά στο διαγώνισμα.]

[Διάβασα. Δεν έγραψα καλά στο διαγώνισμα ωστόσο.]

Η αντιθετική σύνδεση διακρίνεται σε α) απλή και β) επιδοτική

α) απλή αντιθετική σύνδεση

Στην απλή αντιθετική σύνδεση χρησιμοποιούνται συνήθως οι σύνδεσμοι: αλλά, μα, όμως, παρά, μόνο και οι προτάσεις που συνδέονται μπορεί να έχουν και οι δύο κατάφαση ή άρνηση ή η μια κατάφαση και η άλλη άρνηση.

[Πέρασε στη Χημεία,αλλά κόπηκε στα Μαθηματικά.]

β) Επιδοτική αντιθετική σύνδεση

Στην επιδοτική αντιθετική σύνδεση χρησιμοποιούνται συνήθως:

• 1. σε προτάσεις κρίσης
  • όχι μόνο… αλλά και
  • όχι μόνο δε(ν)… μα ούτε
  • όχι μόνο…αλλά και δεν
  • όχι μόνο δε(ν)… αλλά και

• 2. σε προτάσεις επιθυμίας
  • όχι μόνο να…αλλά και να
  • όχι μόνο να μη(ν)…αλλά ούτε και να
  • όχι μόνο να…αλλά και να μη(ν)
  • όχι μόνο να μη(ν)…αλλά να

3. Ο σύνδεσμος ώστε εκτός από παρατακτικός είναι και υποτακτικός σύνδεσμος. Τότε θα εισάγει δευτερεύουσα πρόταση.

Η Στίξη στην Παρατακτική Σύνδεση

1)   Πριν τους συμπλεκτικούς ή τους διαζευκτικούς συνδέσμους δε βάζουμε κόμμα.

2) Δε βάζουμε ΚΟΜΜΑ πριν από το και, ή, είτε, όμως.

2)   Βάζουμε ΚΟΜΜΑ πριν από το αλλά, αλλά και.

3)   Με το ωστόσο ξεκινάει συνήθως νέα περίοδος. Έτσι πριν από αυτό υπάρχει τελεία.

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Στην υποτακτική σύνδεση συνδέονται διαφορετικές προτάσεις:

Οι προτάσεις αυτές συνδέονται μεταξύ τους με υποτακτικούς συνδέσμους:

1.Με υποτακτικούς συνδέσμους:

2. Με αναφορικές αντωνυμίες ή αναφορικά επιρρήματα:

3. Με ερωτηματικές αντωνυμίες ή ερωτηματικά επιρρήματα:

Η Στίξη στην Υποτακτική Σύνδεση

1)   Δε βάζουμε ΚΟΜΜΑ

• όταν οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις λειτουργούν ως υποκείμενο ή αντικείμενο στο ρήμα της πρότασης από την οποία εξαρτώνται

2)   Βάζουμε ΚΟΜΜΑ

• όταν οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις λειτουργούν ως επεξήγηση,
• όταν χωρίζονται οι δευτερεύουσες επιρρηματικές.

ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ

Όταν λέξεις ή φράσεις βρίσκονται στο λόγο η μία δίπλα στην άλλη χωρίς κάποια συνδετική λέξη ανάμεσά τους

Τις λέξεις ή φράσεις αυτές πάντα τις χωρίζουμε με κόμμα.

Π.χ. Σηκώθηκα,πλύθηκα, ντύθηκα, έφαγα, πήγα στο σχολείο.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.Άσκηση για τα είδη συνδέσμων

2. Άσκηση για τα είδη συνδέσμων

3.Να βρεθούν οι σύνδεσμοι στις παρακάτω προτάσεις.

4.Άσκηση για τη διάκριση του ειδικού συνδέσμου «πως» και του ερωτηματικού επιρρήματος «πώς»

5.Άσκηση για τη διάκριση του «που», «πού» και του «πως», «πώς»

6.Να εντοπίσετε το είδος της σύνδεσης μεταξύ των παρακάτω προτάσεων

7.Να εντοπίσετε το είδος της σύνδεσης μεταξύ των παρακάτω προτάσεων