Παραθετικά

ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ

* Μια επανάληψη στα επίθετα : εδώ !

Οι βαθμοί των επιθέτων είναι τρεις: ΘΕΤΙΚΟΣ – ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ – ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ

Παραθετικά των επιθέτων είναι: ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ – ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ. Αυτά σχηματίζονται είτε μονολεκτικά είτε περιφραστικά (με περισσότερες λέξεις).

Η Σύγκριση συντακτικά εδώ.

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ

Ορισμένα επίθετα σχηματίζουν μόνο μονολεκτικό τύπο, π.χ. ανώτερος, και άλλα, που είναι και τα περισσότερα, μόνο περιφραστικό, π.χ. πιο ζηλιάρης.

Είναι δυνατό, σπάνια, τα επίθετα σε -ων, -ων, -ον να σχηματίζουν μονολεκτικό τύπο στον συγκριτικό βαθμό, π.χ. σωφρονέστερος .

Όλοι οι μονολεκτικοί τύποι του συγκριτικού βαθμού κλίνονται σύμφωνα με το παράδειγμα των επιθέτων σε -ος, -η, -ο.

• Ο υπερθετικός βαθμός μπορεί να αποδοθεί και ως σύνθετο:
  • θεός + θετικός: θεότρελος
  • κατά + θετικός: καταγάλανος
  • όλος + θετικός: ολόλευκος
  • παν + θετικός: πάμπλουτος
  • πέντε +θετικός: πεντάμορφος
  • τέσσερα + θετικός: τετράπαχος
  • τρις + θετικός: τρισάθλιος
  • υπέρ + θετικός: υπέρλαμπρος

• *κοντότερος: για ανάστημα, ύψος
• κοντύτερος: για απόσταση, μάκρος

Κάποια παραθετικά δεν έχουν θετικό βαθμό, διότι σχηματίστηκαν από επιρρήματα ή αρχαίες προθέσεις: άνω, άπω, έξω, ένδον, κάτω, πλησίον, υπέρ.

ΕΠΙΘΕΤΑ ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ:

• Δεν σχηματίζουν παραθετικά όσα επίθετα δηλώνουν:
  • καταγωγή / συγγένεια: ελληνικός, αδελφικός
  • μόνιμη κατάσταση: αθάνατος, θνητός
  • τόπο: γήινος, χερσαίος
  • ύλη: ξύλινος, χρυσός
  • χρόνο: χθεσινός, σημερινός

Ασκήσεις

1.Να σχηματίσετε τα μονολεκτικά παραθετικά των παρακάτω επιθέτων

2.Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις των παραθετικών που προέρχονται από άλλα μέρη του λόγου

3.Συμπλήρωσε τα μονολεκτικά παραθετικά των ανώμαλων επιθέτων

4.Μετατροπή των περιφραστικών παραθετικών των επιθέτων σε μονολεκτικά.

ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ

* Μια επανάληψη στα επιρρήματα: εδώ !

Τα επιρρήματα σχηματίζουν επίσης παραθετικά.

ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΜΕΤΟΧΩΝ

Όσες παθητικές μετοχές σχηματίζουν παραθετικά, τα σχηματίζουν μόνο περιφραστικά.