Σημασία:
Πύρρειος ή καδμεία νίκη ονομάζεται μεταφορικά το αποτέλεσμα μιας μάχης κατά την οποία αναδεικνύεται μεν νικητής, αυτός όμως έχει υποστεί τόσο βαριές απώλειες, ώστε μελλοντικά θα του είναι δύσκολο ή αδύνατο να συνεχίσει να αγωνίζεται για την επίτευξη των σκοπών του.
Προέλευση:
Πύρρειος νίκη:
• Ήταν η νίκη του Πύρρου στο Άσκλον (σημερινό Άσκολι Σατριάνο, Φότζια) το 279 π.Χ. επί των Ρωμαίων. Αν και τυπικά ο Μολοσσός βασιλιάς αναδείχθηκε νικητής, έχασε πολλούς άνδρες και τους πιο επίλεκτους αξιωματικούς του – αναγκάστηκε έτσι να μεταβάλει τα αρχικά σχέδιά του, τα οποία προέβλεπαν πορεία προς τη Ρώμη. Ο Πλούταρχος γράφει πως όταν ένας στρατιώτης πλησίασε τον Πύρρο για να τον συγχαρεί, αυτός του απάντησε αυτοσαρκαστικά, «Μια ακόμα νίκη επί των Ρωμαίων και θα χαθούμε εντελώς».
Κάδμεια νίκη:
• Ήταν η νίκη των Θηβαίων (αλλιώς Καδμείων, δηλαδή των απογόνων του Κάδμου) επί των Αργείων που περιγράφεται στο Θηβαϊκό Κύκλο και συνέβη κατά τη μυκηναϊκή εποχή. Σύμφωνα με τον Παυσανία, «όλο το στράτευμα των Αργείων – εκτός του Αδράστου – καταστράφηκε. Όμως κι οι Θηβαίοι δεν απέφυγαν τις μεγάλες απώλειες, γι’ αυτό έκτοτε ονομάζουν καδμεία τη νίκη που συνοδεύεται από τον όλεθρο αυτών που επικράτησαν».
• Κατά τη μυθολογία, όταν ο Δίας έκλεψε την Ευρώπη, ο πατέρας της, βασιλιάς της Φοινίκης, έστειλε τον γιο του να τη βρει και να τη φέρει πίσω. Ο Κάδμος γυρίζοντας από τόπο σε τόπο έφτασε και στο μαντείο των Δελφών. Ρώτησε τότε την Πυθία πού βρίσκεται η αδελφή του, αλλά εκείνη του είπε πως αν θέλει να του φανερώσει το κρησφύγετο των δύο ερωτευμένων, να χτίσει μια καινούργια πολιτεία εκεί που θα συναντήσει βόδι με κόκκινες και μαύρες βούλες στο σώμα. Ο Κάδμός έφυγε απογοητευμένος. Όταν όμως έφτασε στη Βοιωτία, είδε ξαφνικά μπροστά του να βόσκει ένα βόδι, ακριβώς όπως του το περιέγραψε η Πυθία. Αμέσως, λοιπόν, κάλεσε πολλούς και γρήγορους εργάτες για ν’ αρχίσουν το χτίσιμο.
Ωστόσο, στην περιοχή εκείνη ζούσε ένας φοβερός δράκος τον οποίο προστάτευε ο θεός του πολέμου Άρης. Όποιος περνούσε από εκεί, έβγαινε και τον καταβρόχθιζε. Όπως ήταν αναμενόμενο, επιτέθηκε και στον Κάδμο. Αυτός όμως, ύστερα από μια σκληρή μονομαχία μαζί του, κατόρθωσε να τον νικήσει και να τον σκοτώσει. Αυτή είναι η “νίκη του Κάδμου”, αλλά του βγήκε σε κακό. Γιατί όταν ο Άρης έμαθε τον φόνο του δράκου, υποχρέωσε το βασιλόπουλο να τον υπηρετήσει οχτώ ολόκληρα χρόνια.
Πηγές: